Birleşik Krallık Ücretler & Enflasyon

Birleşik Krallık’ta Aralık ayında ücretlerde yaşanan artış hızı Merkez Bankasının (BoE) beklentilerinin altından bir düşüş gösterdi. Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) yaptığı açıklamada, ikramiyeler de dahil olmak üzere ortalama haftalık ücretlerin yıllık büyüme hızının son üç aylık dönemde %5,8 seviyesine gerilediğini belirtti. Ücret artış hızı geçtiğimiz yaz %8.5 ile zirveyi görmüş, Kasım ayına kadarki üç ayda ise %6,7 olarak gerçekleşmişti. İkramiye hariç kazançlardaki yıllık artış ise Kasım ayına kadarki üç ayda %6,7 iken, yavaşlama trendine girerek %6,2'ye geriledi. Fiyat artışları dikkate alındığında ise net ücretler bu dönemde %1,9 oranında arttı. Her ne kadar ücret artış hızında bir yavaşlama görülse de Aralık ayı rakamları analistlerin ve BoE’nin öngörülerinin altında yaşandı.

Ülkedeki faiz belirleyiciler, ücretlerde yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyor. Ücretlerin hızla artması ve şirketlerin artan işgücü maliyetlerini tüketicilere yansıtabilmesi durumunda enflasyonu hedefe geri getirmenin daha zor olacağı düşünülüyor. 2022 yılının Ekim ayında yaşanan %11.1’lik tarihi enflasyonun ardından faiz artışlarıyla enflasyon düşüş trendine girmiş, Aralık ve Ocak aylarında enflasyon ise %4.0 olarak gerçekleşmiştir. Aralık 2023 ile Ocak 2024 arasında değişmeyen yıllık oran, fiyatların bir önceki yılın Aralık ve Ocak ayları arasındaki oranıyla aynı olan %0,6 oranında düşmesinin bir sonucuydu.

Yıllık TÜFE oranlarındaki aylık değişime yukarı yönlü en büyük katkı konut ve enerji maliyetlerinden (gaz, elektrik) gelirken, aşağı yönlü en büyük katkı ise mobilya ve ev eşyaları ile gıda ve alkolsüz içeceklerden geldi. Gıda, enerji, alkol ve tütün fiyatlarını hariç tutan çekirdek TÜFE oranı yıllık %5,1 ile %5,2'lik konsensüs tahmininin altında gerçekleşti. Aylık bazda çekirdek TÜFE %-0,8'lik tahminin altında %-0,9'a geriledi. Mal sektöründe yıllık TÜFE oranı %1,9'dan %1,8'e yavaşladı ancak fiyat baskıları nedeniyle hizmet sektöründe yıllık TÜFE oranları %6,4'ten %6,5'e yükseldi.

Çekirdek ve hizmet enflasyonu rahatsız edici derecede yüksek kalsa da zayıflayan işgücü talebinden, yavaşlayan ücret artışlarından ve zor durumdaki ekonomiden kaynaklanan baskı, enflasyonun bu yıl gerileyeceği anlamına geliyor.

Birleşik Krallık ekonomisi şu ana kadar enflasyonu düşürmeye çalışan BoE’nin hızlı faiz artırımları karşısında ekonomik krize girmekten kaçınmayı başardı. Ancak ekonominin dördüncü çeyrekte hafif bir teknik durgunluğa girmesi bekleniyor.

Diğer taraftan, KPMG ile İşe Alma ve İstihdam Konfederasyonu (Recruitment & Employment Confederation) tarafından yayınlanan ocak ayı raporunda, işe alım faaliyetinin Ocak ayında normalden daha yavaş olduğunu, kalıcı işe yerleştirme endeksinin önceki aya göre 45,6'dan 43,4'e gerilediğini ve açık pozisyonların sayısının düştüğü bilgisi yer aldı. Raporda yer alan ankette personel alım uzmanları, üst üste 11 aydır boş pozisyonları doldurmak için daha fazla adayın mevcut olduğunu belirtirken, bu durumun işten çıkarmaların artmasının yanı sıra daha işe alım süreçlerinin yavaş ilerlemesinin sonucu olarak gösteriliyor. Açık pozisyonların sayısı ocak ayına kadar geçen üç ayda 26.000 düşüşle 932.000'e gerileyerek üst üste 19. kez düşüş sağladı.

Son işsizlik rakamları da iş piyasasının oldukça dirençli olduğunu gösteriyor. Birleşik Krallık genelinde işsizlik oranı, Kasım ayına kadarki üç ayda %3,9'dan 2023'ün son üç ayında %3,8'e indi. Bu, Kasım 2022-Ocak 2023 döneminden bu yana görülen en düşük seviye oldu.

Ücret artış hızının yavaşlaması, enflasyonun düşmesi ve işe alım süreçlerinin normale dönmesi ile BoE’ye faizleri düşürme konusunda baskıların önümüzdeki günlerde daha da artacağı bekleniyor. Ancak, BoE'nin para politikası komitesi, sorunun çözüldüğünü ilan etmeden ve faiz oranlarını mevcut 16 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25'ten düşürmeye başlamadan önce ücret artışının yavaşladığına dair daha fazla kanıt görmek istediğini açıkça belirtti. Konuya ilişkin olarak BoE başkan yardımcısı Sarah Breeden yaptığı açıklamada, "hizmet enflasyonunun hedef enflasyonla (%2) tutarlı seviyelere düşmesi için, işgücü maliyeti artışında ve firma marjlarında daha fazla ılımlılığın bir kombinasyonuna ihtiyaç duyulacağını" ifade etti.

Birleşik Krallık’ta ekonominin nasıl bir performans sergileyeceği bu yıl yapılacak Genel Seçimler öncesinde önemli bir odak noktası olacak. Başbakan Rishi Sunak'ın geçen yılki önemli vaatlerinden bazıları enflasyonla mücadele ve ekonomiyi büyütmeye odaklandı ve analistler, seçime yönelik olarak bazı gelir vergilerinin önümüzdeki dönemde düşürülebileceğini belirtiyorlar.