Türkiye - Birleşik Krallık 2023 Yılı Dış Ticaret Değerlendirmesi

Ticaret Bakanlığı tarafından 2023 yılına ait öncü ihracat verileri geçtiğimiz hafta yayınlandı. 2023 yılında ihracat bir önceki yıla göre %0.6 artışla 255.8 Milyar $ olurken, ithalat %0.5 düşüşle 361.9 Milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret hacmi 2022 yılına göre %0.04’lük gerileme ile 617.7 Milyar $ olurken, dış ticaret açığı ise 106 Milyar $ olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı 2022 yılında 109.5 Milyar $’dı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 yılında %69.9 iken 2023’te %70.7 olmuştur.

2023 yılında 228 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirilirken, 113 ülke ve bölgeye ihracat artmıştır. En fazla ihracat gerçekleştirilen ülke 21.09 milyar $ile Almanya olurken, Almanya'yı 14.85 milyar $ ile ABD ve 12.79 milyar $ ile lrak izledi. İlk 10 ülkenin ihracattaki payı %7.3 olarak gerçekleşti.

Ülke grubu bazında bakıldığında ise, Avrupa Birliği’ne (AB-27) ihracat %1.2 artışla 104.3 Milyar $ olurken, AB-27'nin toplam ihracattaki payı %40.8 oldu. Avrupa kıtasının tamamına 143.99 Milyar $ ihracat gerçekleştirildi. Orta Doğu ülkelerine ihracat %1.7 artışla 45.76 Milyar $, Afrika ülkelerine ihracat %8.9 düşüşle 21.53 Milyar $, Kuzey Amerika'ya ihracat ise %11.9 düşüşle 16.5 Milyar $ oldu.

Konsolide ihracat rakamlarına göre ise 2023 yılında en fazla ihracat otomotiv sektöründe gerçekleşti. Sektörün ihracatı, bir önceki yıla göre %13.0 artışla 35 Milyar $ oldu. Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü ihracatı %8.7 düşüşle 30.57 Milyar $ ihracatla ikinci, Hazır Giyim ve Konfeksiyon sektörü ise % 9.2 düşüşle 19.25 Milyar $ üçüncü en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör oldu.

Birleşik Krallık ile Ticaret

2023 yılında Türkiye, Birleşik Krallık’a 12.4 milyar $ ihracat gerçekleştirmiştir. 2022 yılındaki 13 Milyar $’lık ihracat seviyesinden geride kalınsa da Birleşik Krallık Türkiye’nin en büyük dördüncü ihraç pazarı konumunu korumuştur. Otomotiv endüstrisi, elektrik ve elektronik, hazır-giyim ve konfeksiyon, kimyevi maddeler ve mamulleri, demir ve demir dışı metaller ihracattaki en önemli sektörler olmuştur.

Konsolide ihracat rakamlarına göre 2023 yılında Birleşik Krallık’a en fazla ihracat yaptığımız sektör olan otomotiv sektörü ihracatı 2022 yılındaki 3.27 Milyar $ seviyesinden %0.8 artış göstererek 3.30 Milyar $ olmuştur. Elektrik-elektronik sektörü ise aynı dönemde %1.4 artışla 1.64 Milyar $’dan 1.66 Milyar $’a çıkmıştır. 2022 yılında 2.01 Milyar $ ihracat yapılan hazır-giyim ve konfeksiyon sektörü ise 2023’te %23.5 oranında düşerek 1.54 Milyar $ seviyesine gerilemiştir. Bu düşüşteki temel sebeplerden başlıcası Birleşik Krallık’ta artan faiz oranları nedeniyle tüketici harcamalarında yaşanan daralmadır. Kimyevi madde ihracatı da %2 azalarak 894 Milyon $’dan 876 Milyon $’a düşmüştür.

2023 yılında Birleşik Krallık’a ihracatımızda en fazla artış gösteren sektörler sırasıyla mücevher (%84.2), süs bitkileri ve mamulleri (%46.3), hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri (%44.2), yaş meyve ve sebze (38.7) ve halıcılık (%25.9) oldu. En fazla azalış gösteren başlıca sektörler ise çelik (%42.14), hazır giyim ve konfeksiyon (%23.5), çimento cam seramik ve toprak ürünleri (%20.3), madencilik ürünleri (%19.4) ve demir ve demir dışı metaller (%18.9) olmuştur.

Birleşik Krallık'a ihracatın Türkiye’nin genel ihracatından aldığı payı sektör bazında incelediğimizde elektrik-elektronik, otomotiv, kuru meyve, süs bitkileri ve hazır giyim öne çıkmaktadır. Elektrik-elektronik sektöründe Türkiye'nin Birleşik Krallık'a yaptığı ihracatta, önemli markalar arasında Beko, Vestel ve Arzum öne çıkmaktadır. Bu şirketler, yüksek kaliteli beyaz eşya, elektronik cihazlar ve küçük ev aletleri ile Birleşik Krallık tüketicilerinin ilgisini çekmekte ve Türkiye'nin elektronik sektöründeki başarısının temelini oluşturmaktadır. 2023 yılında Türkiye’nin toplam elektrik-elektronik ihracatının yaklaşık %10’unu Birleşik Krallık oluşturmuştur.

Otomotiv sektöründe Türkiye, küresel tedarik ağlarına entegre olmuş durumdadır. Türk otomotiv yan sanayii, Birleşik Krallık'taki otomotiv üreticilerine çeşitli parçalar ve bileşenler sağlamaktadır. Bu tedarik ağı, Türkiye'nin otomotiv endüstrisinin güçlü bir küresel oyuncu olarak konumlanmasına yardımcı olmaktadır. İhracatımızda %9.41 payı ile Birleşik Krallık otomotiv sektöründe en önde gelen pazarlardan biridir.

Kuru meyve sektörü de Türkiye'nin Birleşik Krallık'a yönelik ihracatında önemli bir paya sahiptir. Türk kuru meyve üreticileri, doğal ve sağlıklı ürünleriyle Birleşik Krallık tüketicilerinin ilgisini çekmekte ve bu alanda başarılı bir pazar payı elde etmektedir. Türkiye'nin en önemli ürünlerinden biri olan incir, Birleşik Krallık pazarında popüler bir tercih haline gelmiştir. Dünyanın en büyük kuru incir ithalatçısı olan Birleşik Krallık’ın bu üründeki ana tedarikçisi Türkiye’dir. 2023’te Türkiye’nin kuru meyve pazarının %9.40’ı Birleşik Krallık olmuştur.

Birleşik Krallık’ın süs bitkileri sektörümüzdeki payı hızla artmaktadır. 2022 yılında Birleşik Krallık’ın ihracatımızdaki payı %6.01 iken bu rakam 2023 yılında %8.99’a yükselmiştir. Önümüzdeki dönemde özellikle Hollanda ile gümrüklerde yaşanan sorunlardan ötürü Birleşik Krallık’a bu alanda ihracatımızın daha da artacağı beklenmektedir.

Hazır giyim sektöründe Türkiye, fason üretim konusundaki uzmanlığıyla dikkat çekmektedir. Türk tekstil sektörü, dünya genelindeki moda markaları için fason üretim hizmetleri sunarak, Birleşik Krallık dahil birçok ülkenin giyim ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Türk hazır giyim sektörünün rekabet avantajı, hızlı üretim süreçleri ve kaliteli işçiliği ile Bilreşik Krallık pazarında güçlü bir konuma sahiptir. Ancak, 2023 yılında Birleşik Krallık’ta yaşanan ekonomik durgunluk hazır giyim sektörünü de etkilemiş, Birleşik Krallık’ın hazır giyim sektörümüzdeki payı %9.5’ten %7.99’a gerilemiştir.